Diabetes type 2

Mensen met diabetes type 2 (suikerziekte) zijn verminderd gevoelig voor insuline en maken meestal minder insuline aan. Insuline is een hormoon dat een belangrijke rol speelt bij de regulering het bloedglucosegehalte. Een ander woord voor bloedglucose is bloedsuiker. Insuline is nodig om glucose in de cellen toe te laten. Bij mensen met diabetes kan glucose de cel niet in, en blijft in het bloed. Het bloedsuikergehalte is daardoor te hoog. De nieren scheiden een deel van de glucose uit via de urine. Diabetes type 2 werd ook wel eens ouderdomssuiker genoemd, maar ook steeds meer jonge mensen krijgen dit type diabetes tegenwoordig. De term ouderdomssuiker klopt dus niet.

Hoeveel mensen hebben diabetes?
In 2011 waren er in Nederland ongeveer 850.000 mensen met een diagnose diabetes. Ongeveer 90% van de mensen met diabetes heeft diabetes type 2. Het aantal mensen met diabetes type 2 neemt steeds verder toe. Daarnaast zijn er ongeveer 250.000 mensen met diabetes type 2 die geen klachten hebben, omdat bijvoorbeeld het bloedsuikergehalte maar een klein beetje verhoogd is. Daardoor weten ze niet dat ze diabetes type 2 hebben. Dat kan gevaarlijk zijn, omdat mensen dan te laat overgaan tot actie.

Wat gebeurt in het lichaam er als je diabetes type 2 hebt?
Wanneer je koolhydraten binnenkrijgt, zet het lichaam deze om in glucose. Het gaat hierbij om verteerbare koolhydraten: zetmeel en suikers. Glucose komt in het bloed terecht. Daar noemen we het bloedglucose of bloedsuiker. Via het bloed komt de glucose terecht in de lichaamscellen. Zo levert glucose energie aan het lichaam en dit heb je nodig voor bijvoorbeeld ademhalen, bewegen en het laten kloppen van je hart. Cellen nemen bloedsuikers op met behulp van het hormoon insuline. Dit hormoon wordt in de alvleesklier gemaakt. Normaal gesproken zorgt het lichaam ervoor dat er genoeg insuline is om de suikers uit het bloed in de cellen te laten. Insuline werkt eigenlijk als een sleutel: het opent de deuren van de lichaamscellen zodat de bloedsuiker naar binnen kan gaan.

Diabetes type 2 en insuline-ongevoeligheid
Diabetes type 2 ontstaat doordat  lichaamscellen ongevoeliger worden voor insuline. Dit heet insulineresistentie. Door de insulineresistentie nemen je cellen minder bloedsuikers op. Zo stijgt je bloedsuiker steeds meer waardoor de alvleesklier ook steeds harder moet werken. Op een gegeven moment kan de alvleesklier de vraag naar meer insuline niet aan en raakt uitgeput. Hij maakt dan minder insuline aan. Bewegen en gewicht verliezen verhoogt de insulinegevoeligheid.

Bloedsuikerwaarden
De hoeveelheid glucose in het bloed wordt uitgedrukt in millimol per liter (mmol/l). Iemand heeft diabetes als het bloedsuikergehalte:>

  • Nuchter hoger is dan 6,9 mmol/l (de voorgaande 8 uur is niets gegeten).
  • Ongeveer 2 uur na een maaltijd hoger is dan 11 mmol/l.

Er wordt gesproken van een voorfase van diabetes als de bloedwaarden:

  • Nuchter tussen de 6,1 en 6,9 mmol/l liggen.
  • 2 uur na een maaltijd  tussen de 7,8 en 11,0 mmol/l liggen.

Bloedsuikerwaarden  zijn normaal als ze:

  • Nuchter onder de 6,1 mmol/l liggen.
  • 2 uur na de maaltijd onder de 7,8 mmol/l  liggen.

Hoe herken je diabetes?
De hoge bloedsuikers bij diabetes geven verschillende directe klachten, zoals moeheid, dorst, honger hebben, veel plassen, uitdrogingsverschijnselen, jeuk en gewichtsverlies. Als diabetes behandeld wordt, verdwijnen de klachten meestal snel. Aan het begin hebben mensen met type 2 diabetes vaak weinig tot geen verschijnselen.

Wat is het effect op langere termijn?
Bij een langdurig hoog bloedsuikergehalte, beschadigen de bloedvaten. Daarom hebben mensen met diabetes meer kans op hart- en vaatziekten. Andere complicaties die kunnen ontstaan zijn nierziekten, een diabetisch voet en slechtziendheid.

Hoe kan een diëtist u helpen?
De diëtist van Voedingsadviesbureau Food and Wellness is een diëtist met veel affiniteit met en ervaring in het begeleiden van mensen met diabetes type 2. Bij de behandeling van diabetes type 2 wordt de nadruk gelegd gezonde voeding (indien wenselijk een koolhydraatarme voeding) zodat bloedglucosewaarden genormaliseerd worden. Verder zal de diëtist leren hoe om te gaan met hypo ’s, hypers en bijzondere situaties die van invloed zijn op de bloedsuikerspiegel zoals ziekte, bewegen, alcoholgebruik en stress.  Omdat de kans op hart- en vaatziekten bij diabetes toeneemt, zal zij ook adviezen geven voor juiste (hoeveelheden) gezonde vetten zodat het cholesterolgehalte op peil blijft, tips geven over het zoutgebruik en stimuleren voldoende te bewegen zodat de insulinegevoeligheid verbeterd wordt en een gezond gewicht bereikt wordt/gehandhaafd blijft. Daarvoor berekent zij de behoefte maar ook de energie-inname en -verbruik, koolhydraten en voedingsstoffen en maakt vervolgens een voedingsadvies op maat met oog voor persoonlijke voorkeuren, behoeftes en die voorziet in voldoende energie en voedingsstoffen. Ook heeft zij veel leuke, creatieve ideeën over het bereiden van een lekkere, gemakkelijke gezonde (koolhydraatarme) maaltijden. Indien de diëtist inschat dat het nodig is, kan er ook multidisciplinair worden samengewerkt met artsen, psychologen, mindfulness-trainers, fysiotherapeuten en yoga-docenten om de gewenste gewichts- en beweegdoelstellingen te bereiken.

Meer informatie: